Moedermelk afkolven
Vóór het afkolven
Moeders die kolven wordt aanbevolen hun handen vóór het afkolven grondig te wassen met water en zeep. Als de bacteriële besmetting tijdens het afkolven tot een minimum wordt beperkt, zal de bacteriële groei tijdens de opslag ook minder zijn. Naast het reinigen van de handen zijn er geen voordelen aangetoond van aanvullend reinigen van de borst naast de normale dagelijkse hygiëne. Het wassen van de borst met huidzeep bleek niet effectiever voor het verminderen van het aantal bacteriën dan wassen met alleen water. Derhalve wordt alleen normale borsthygiëne aanbevolen.
Afkolven
Moedermelk afkolven kan met de hand of met een borstkolf worden gedaan. De keuze van de juiste kolf is afhankelijk van de verwachte afkolffrequentie, tijdsbeperkingen, kosten en de beschikbaarheid van elektriciteit.
Als de baby niet aan de borst kan liggen, of niet goed in staat is om melk uit de borst te zuigen, heeft de moeder mogelijk hulp nodig bij het initiëren, opbouwen en op peil houden van de melkproductie. Een juiste aanpak in de eerste twee weken na de bevalling is van groot belang voor de melkproductie van de moeder op de lange termijn. Om te zorgen dat de moeder ook in de weken daarna voldoende hoeveelheden melk kan produceren, zijn de volgende interventies van belang:
- Huidcontact bij de geboorte: dit heeft een bewezen positief effect op de duur van de borstvoeding en dit dient te worden aangemoedigd
- Moeders leren hoe ze met hun handen de borsten kunnen masseren
- Dubbel kolven (gelijktijdig afkolven) uit beide borsten: dit resulteert in een verhoogd melkvolume
- Vroeg na de geboorte melk kolven: dit is belangrijk, want door al binnen het eerste uur na de geboorte af te kolven, zal het melkvolume op dat moment, maar ook in de weken erna groter zijn dan als hiermee binnen zes uur na de geboorte wordt gestart.
- Het gebruik van de initiatietechnologie (Symphony PLUS) na de geboorte, gevolgd door een afkolfpatroon dat uit 2 fasen bestaat nadat de melkproductie op gang is gekomen, gaat gepaard met een verhoogde melkproductie gedurende dag 6-13 na de bevalling.
- Het is ook belangrijk om regelmatig af te kolven. Moeders die meer dan zes keer per dag afkolven, produceren meer melk dan moeders die minder vaak kolven. Moeders die een borstkolf gebruiken, krijgen het advies om ongeveer acht keer per 24 uur te kolven.
- Afkolven tussen voedingen door: moeders die af en toe melk afkolven voor hun baby en die ruim voldoende moedermelk hebben, kunnen tussen de borstvoedingen door melk afkolven
- Gebruik borstschilden die goed passen en comfortabel aanvoelen, die de borsten niet indrukken of de tepels beschadigen; er zijn verschillende maten borstschilden verkrijgbaar voor het geval de schacht te nauw is
- Houd het borstschild voorzichtig tegen de borst: zo wordt voorkomen dat de melkkanalen bekneld raken en wordt de borst goed geleegd
Na het afkolven
Na het afkolven reinigen volgens de gebruiksaanwijzing.
1 Eglash, A. ABM klinisch protocol 8: Human milk storage information for home use for full-term infants (oorspronkelijk protocol maart 2004; revisie 1, maart 2010). Breastfeed Med 5, 127-130 (2010).
2 Eteng, M.U., Ebong, P.E., Eyong, E.U. et al. Storage beyond three hours at ambient temperature alters the biochemical and nutritional qualities of breastmilk. Afr J Reprod Health 2001;5:130–134.
3 Hill, P.D., Aldag, J.C., Chatterton, R.T. Initiation and frequency of pumping and milk production in mothers of non-nursing preterm infants. J Hum Lact. 2001;17(1):9-13
4 Hill, P.D., Aldag, J.C., Chatterton, R.T., Zinaman, M. Comparison of Milk Output Between Mothers of Preterm and Term Infants: The First 6 Weeks After Birth. J Hum Lact. 2005 February 1, 2005;21(1):22-30.
5 Human Milk Banking Association of North America 2011 Best practice for expressing, storing and handling human milk in hospitals, homes, and child care settings (HMBANA, Fort Worth, 2011).
6 Kent, J.C. et al. Importance of vacuum for breastmilk expression. Breastfeed Med 3, 11-19 (2008).
7 Meier, P.P., Engstrom, J.L., Janes, J.E., Jegier, B.J. & Loera, F. Breast pump suction patterns that mimic the human infant during breastfeeding: greater milk output in less time spent pumping for breast pump-dependent mothers with premature infants. J Perinatol 32, 103-110 (2012).
8 Morton, J., Hall, J.Y., Wong, R.J., Benitz, W.E. & Rhine, W.D. Combining hand techniques with electric pumping increases milk production in mothers of preterm infants. J Perinatol 29, 757-764 (2009).
9 Parker, L.A., Sullivan, S., Krueger, C. & Mueller, M. Association of timing of initiation of breastmilk expression on milk volume and timing of lactogenesis stage II among mothers of very low-birth-weight infants. Breastfeed Med (2015).
10 Prime, D.K., Garbin, C.P., Hartmann, P.E. & Kent, J.C. Simultaneous breast expression n breastfeeding women is more efficacious than sequential breast expression. Breastfeed Med 7, 442-447 (2012).
11 Torowicz, D.L., Seelhorst, A., Froh, E.B., Spatz, D.L. Human milk and breastfeeding outcomes in infants with congenital heart disease. Breastfeed Med 10, 31-37(2015).