Pijnlijke tepels

Pijnlijke of gevoelige tepels zijn een veelgehoord probleem tijdens de eerste paar dagen van de borstvoedingsperiode. Moeders zouden na deze periode geen last van pijnlijke tepels moeten hebben. Is dit toch het geval, dan moet dit verder worden onderzocht. Als pijnlijke tepels onbehandeld blijven, kan dit andere problemen met de borst tot gevolg hebben, zoals stuwing, mastitis of vroegtijdig stoppen met het geven van borstvoeding. Pijnlijke of gevoelige tepels kunnen met of zonder infectie voorkomen.

Enkele oorzaken van pijnlijke tepels:

  • verkeerd positioneren en aanleggen
  • sterke vacuüms van de baby tijdens het drinken
  • de baby zuigt nog als hij van de borst wordt gehaald
  • temperatuurschommelingen
  • gevoelige huid

Tekenen van pijnlijke tepels

Pijnlijke tepels kan een tijdelijke situatie zijn, als gevolg van een wondje dat is ontstaan bij het (vacuüm) zuigen in de eerste dagen na de bevalling. Als het pijnlijke gevoel aan de tepels langer na de eerste paar dagen aanhoudt, zijn er mogelijk scheurtjes, schaafwondjes, kloven, korstjes of lichte of donkere vlekjes op de tepel aanwezig. Er kunnen ook tekenen van een ontsteking in de tepel of tepelhof zijn. Dit gaat gepaard met pijn, met name tijdens het aanleggen, een rode huid, oedemen en een verhoogde temperatuur.

Bij een bacteriële infectie is er mogelijk sprake van gelige afscheiding en een rode tepel.

Evaluatie van pijnlijke tepels

Het wordt aanbevolen om een lactatiekundige te raadplegen. Geadviseerd wordt om de voedingsgeschiedenis te beoordelen, de borst en tepels van de moeder en het mondje van de baby te onderzoeken en een borstvoeding te observeren.

Behandeling

Enkele wetenschappelijk bewezen strategieën die, afhankelijk van het probleem, in samenwerking met een lactatiekundige kunnen worden toegepast:

  • Helpen bij het positioneren en aanleggen door verschillende voedingsposities aan te nemen om te proberen de pijn te verlichten
  • De voeding beginnen met de andere borst (tenzij er sprake is van een verstopping of mastitis)
  • De handen wassen voordat de borst wordt aangeraakt, om de bacteriële belasting te beperken en voor elke voeding nieuwe zoogcompressen gebruiken (indien van toepassing)
  • Het zuigen op de tepel voorzichtig beëindigen door de baby met een schone vinger los te maken, in plaats van de baby simpelweg van de borst halen
  • Topische toepassingen vermijden; deze zijn niet nodig als de huid onbeschadigd is
  • Als de tepels beschadigd zijn of als er sprake is van tepelkloven
    • tepels vaker wassen
    • vóór het borstvoeden een warm, nat kompres gebruiken om het korstje zachter te maken
    • gezuiverde lanoline gebruiken conform de principes voor vochtige wondgenezing, waardoor de tepels mogelijk sneller genezen. De tepels hoeven voor het voeden niet te worden gewassen. Het gebruik dient te worden gestaakt als er irritatie of ongemakken optreden.
  • Ervoor zorgen dat borstschilden correct zijn geplaatst en het juiste formaat hebben (bij kolven)
  • Strakke kleding, zoals beha's met een beugel, vermijden om druk op de borst te beperken
  • De borst en tepels na een voeding koelen met compressen om de pijn te verlichten en de ontsteking te verzachten
  • Pijnstillers nemen: een ontstekingsremmend middel zoals Ibuprofen wordt veilig geacht tijdens de borstvoedingsperiode en kan de pijn vóór het voeden mogelijk verlichten
  • Als borstvoeding geven te pijnlijk is, gedurende 24 uur tijdelijk kolven, en langzaam de borstvoedingen weer opbouwen naarmate de pijn afneemt
  • Als de tepels gevoelig blijven of slechts traag genezen, is het mogelijk nodig om een monster af te nemen om op kweek te zetten, om vast te stellen of er sprake is van een infectie
  • Als er een infectie in de tepels is vastgesteld, moeten er extra hygiënemaatregelen worden genomen. Zo moeten de tepels bijvoorbeeld zorgvuldig worden schoongemaakt met water en een pH-neutrale zeep of een steriele zoutoplossing
Onderzoekssamenvattingen
Nipple pain during breastfeeding with or without visible trauma (in het Engels)

Nipple pain is a major cause of early weaning. The causes of nipple pain are diverse, and most treatments involve experience-based assessment. There is little ...

McClellan HL, Hepworth AR, Garbin CP, Rowan MK, Deacon J, Hartmann PE, Geddes DT (2012)

J Hum Lact. 28(4):511-21
Breastfeeding frequency, milk volume, and duration in mother-infant dyads with persistent nipple pain (in het Engels)

Nipple pain and insufficient milk supply are major causes of early weaning. We have found that persistent nipple pain was associated with strong infant sucking ...

McClellan HL, Hepworth AR, Kent JC, Garbin CP, Williams TM, Hartmann PE, Geddes DT (2012)

Breastfeed Med. 7:275-81
Literatuur

1 Amir, L.H. ABM Clinical Protocol #4: Mastitis, Revised March 2014. Breastfeed Med 9, 239-243 (2014).

2 Jacobs, A. et al. S3-Guidelines for the Treatment of Inflammatory Breast Disease during the Lactation Period: AWMF Guidelines, Registry No. 015/071 (short version) AWMF Leitlinien-Register Nr. 015/071 (Kurzfassung). Geburtshilfe Frauenheilkd. 73, 1202-1208 (2013).

3 American Academy of Pediatrics and The American College of Obstetricians and Gynecologists. Breastfeeding handbook for physicians 2006).

4 Lawrence, R.A. & Lawrence, R.M. Breastfeeding: a guide for the medical profession (Elsevier Mosby, Maryland Heights, MO, 2011).

5 McClellan, H.L. et al. Infants of mothers with persistent nipple pain exert strong sucking vacuums. Paediatica 97, 1205-1209 (2008).

6 McClellan, H.L. et al. Breastfeeding frequency, milk volume, and duration in mother-infant dyads with persistent nipple pain. Breastfeed Med 7, 275-281 (2012).

7 McClellan, H.L. et al. Nipple pain during breastfeeding with or without visible trauma. J Hum Lact 28, 511-521 (2012).

8 Hale, T.W.,& Rowe H.E.,. Medications and mothers' Milk 2014 (Hale Publishing, Plano, 2014).

Nuttige producten